Pieprzyki pod kontrolą – zmiany dermatoligiczne na skórze

Zmiany barwnikowe ma na ciele niemalże każdy człowiek, czy jest się zatem czym przejmować? Owszem, bowiem niektóre pieprzyki mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, dlatego tak ważna jest ich kontrola dermatologiczna.

Pieprzyk – co to jest?

Tym mianem potocznie określa się znamiona barwnikowe występujące na powierzchni skóry człowieka. Są to płaskie, czasem nieco wypukłe plamki o różnym, lecz zawsze jednolitym odcieniu – mogą mieć kolor ledwo wyróżniający się na tle cery, lekko czerwony, brązowy lub czarny – o regularnych krawędziach. Istnieją znamiona wrodzone i powstające z wiekiem na skutek nagromadzenia się komórek pigmentowych pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Z reguły nie są groźne, ale warto je regularnie poddawać kontroli dermatologicznej, by przypadkiem nie rozwinął się na ich tle czerniak.

Pieprzyki atypowe a ryzyko czerniaka

Czerniak to złośliwy nowotwór atakujący skórę, błony śluzowe, a czasem także paznokcie czy gałkę oczną. Powstaje z komórek barwnikowych pod wypływem różnych czynników, rozwojowi choroby sprzyjają m.in.:

• jasna karnacja skóry, blond lub rude włosy, niebieskie tęczówki, czyli typ urody zwany fenotypem nordyckim;
• skłonność do oparzeń słonecznych;
• częsta ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe;
• zespół znamion dysplastycznych;
• obciążenia genetyczne;
• immunosupresja.

Podstawę diagnostyki czerniaka stanowi analiza pieprzyków według skali ABCDE przez lekarza dermatologa. Znamiona, które mają asymetryczny kształt (A), nieregularne brzegi (B), kolor czerwony lub niejednolity (C), duży rozmiar (D) oraz ewoluują (E), tzn. w jakikolwiek sposób się zmieniają, krwawią, pękają lub swędzą, uznawane są za atypowe i powinny zostać natychmiast skontrolowane. Taki stan może bowiem świadczyć o wczesnym stadium nowotworu.

Kontrola dermatologiczna znamion: dermatoskopia, wideodermatoskop i badanie histopatologiczne

Pieprzyki powinny być kontrolowane regularnie, zarówno przez nas samych, jak i przez lekarza dermatologa (co najmniej raz na trzy lata). Podstawowym badaniem pozwalającym ocenić, czy występujące na skórze znamiona są łagodne czy niebezpieczne, jest dermatoskopia. W jej trakcie zmiany obserwowane są pod dermatoskopem, czyli urządzaniem optycznym wyposażonym w lampkę i powiększającą do 10 lub 20 razy soczewkę. Wiedeodermatoskop pozwala z kolei na cyfrowy zapis oglądanego obrazu w jeszcze większym powiększeniu (nawet do 60x). Jeśli lekarz dermatolog w trakcie kontroli uzna, że badany pieprzyk budzi jakieś podejrzenia, prawdopodobnie zleci biopsję polegającą na częściowym wycięciu znamienia i poddaniu go analizie pod mikroskopem.